بیماری لیکن پلان

لیکن پلان یک بیماری خودایمنی بوده که طی آن، سیستم ایمنی بدن علیه برخی اعضا همچون مو، ناخن، مخاط و پوست خود فرد فعال می‌شود. بیماری التهابی لیکن پلان معمولا در پوست و مخاط پدید آمده و به نام خزه پوستی نیز مشهور است. از جمله عوامل تاثیرگذار در بروز این بیماری می‌توان به عوامل خارجی همچون دارو و میکروب اشاره کرد. تغذیه و عوامل موروثی در احتمال ابتلا به این بیماری نیز نقشی ندارند.


علت و علائم بیماری لیکن پلان

در حال حاضر علت اصلی بیماری لیکن پلان ناشناخته می‌باشد؛ اما استرس می‌تواند آن را تشدید کند. برخی محققان بر این باورند که این بیماری با ویروس هپاتیت C نیز در ارتباط است. لازم به ذکر است که ویروس هپاتیت C در ایجاد بیماری‌های کبدی بسیار موثر است. همچنین احتمال تاثیرگذاری برخی داروها بر پدید آمدن بیماری لیکن پلان نیز وجود دارد. 

یکی از شایع‌ترین علائم ابتلا به لیکن پلان، ضایعات برجسته بنفش‌رنگ بوده که اغلب با خارش همراه هستند. البته احتمال این که این بیماری در افراد مختلف به شکل‌های متفاوت بروز کند نیز وجود دارد. لیکن پلان ممکن است هر بخش از بدن را به خود درگیر کند؛ اما معمولا در مچ دست و پا بروز می‌یابد. همچنین، احتمال دارد بخش‌هایی از بدن همچون مو، ناخن، مخاط دهان و حتی اندام تناسلی نیز درگیر بیماری لیکن پلان شوند. در صورت پیشرفت لیکن پلان، احتمال ریزش مو نیز وجود دارد.

توجه: لیکن پلان واگیردار نبوده و از شخصی به شخص دیگر انتقال پیدا نمی‌کند.


روش های درمان بیماری لیکن پلان

روش‌های بسیاری برای درمان بیماری لیکن پلان وجود داشته که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

۱. درمان های خانگی بیماری لیکن پلان

درمان لیکن پلان با زردچوبه
خواص زردچوبه برای پوست بسیار زیاد بوده و به دلیل داشتن کورکومین، قادر به درمان التهابات پوستی است. استفاده مداوم از زردچوبه می‌تواند لیکن پلان دهانی را درمان کند؛ برای این منظور می‌توان یک قاشق زردچوبه را با مقدار کمی آب ترکیب کرده و سپس آن را روی نقطه مورد نظر قرار داد. پماد طبیعی زردچوبه باید به مدت ۱۵ دقیقه روی محل مانده و سپس آبکشی شود. توصیه می‌شود این کار به مدت سه ماه هر روز انجام شود.

درمان لیکن پلان با آب زنجبیل
از جمله خواص دارویی زنجبیل می‌توان به خواص ضدالتهابی و ضدعفونی آن اشاره کرد. علاوه بر این، یک آنتی هیستامین طبیعی بوده که در درمان هر گونه آلرژی مفید واقع می‌شود. به دلیل این که لیکن پلان نیز از آلرژی ناشی شده، زنجبیل می‌تواند کمک بسیاری به درمان آن کند؛ برای این منظور می‌توان آب زنجبیل را گرفته و روی محل مورد نظر قرار داد. نوشیدن یک فنجام چای زنجبیل نیز می‌تواند در درمان این بیماری موثر واقع شود.

درمان لیکن پلان با آلوئه ورا
آلوئه‌ورا نیز یکی از بهترین گیاهان برای درمان بیماری‌های پوستی است. این گیاه مفید را می‌توان برای درمان التهاب، سوختگی‌ها، جراحات و زخم‌های دهانی مورد استفاده قرار داد. مصرف گیاه آلوئه‌ورا به تدریج می‌تواند علائم لیکن پلان مانند خارش بدن، سوزش و ضایعات پوستی را کاهش داده و پس از ۹ ماه مصرف مداوم آن را به‌طور کلی از بین ببرد. برای درمان بیماری لیکن پلان می‌توان ژل آلوئه‌ورا را هر روز روی ناحیه درگیر به علائم بیماری قرار داد. در موارد لیکن پلان دهانی، استفاده از دهان‌شویه آلوئه‌ورا توصیه می‌شود. نوشیدن روزانه یک لیوان آب آلوئه ورا نیز در درمان بیماری فوق کمک شایانی می‌کند.

درمان لیکن پلان با نور خورشید
محققان طی مطالعات خود به این نتیجه دست یافته‌اند که بیماری لیکن پلان با کمبود ویتامین D در ارتباط است. در واقع ویتامین دی با دستگاه خودایمنی رابطه مستقیم داشته و از آن جایی که لیکن پلان یک بیماری خودایمنی بوده، تاثیر بسزایی در درمان آن خواهد داشت. برای درمان بیماری لیکن پلان می‌توان روزانه چند دقیقه در معرض نور آفتاب قرار گرفت. استفاده از انواع مکمل‌های ویتامین D‌ و مواد غذایی حاوی آن نیز به درمان این بیماری کمک بسیاری خواهد کرد.

درمان لیکن پلان با جو دوسر
جو دو سر یکی دیگر از مواردی بوده که در درمان بیماری‌های پوستی کاربرد فراوانی دارد. در واقع استفاده از این ماده می‌تواند در کاهش خارش و التهابات پوستی موثر واقع شود. برای درمان بیماری لیکن پلان با جو دو سر می‌توان هم آن را به اشکال مختلف مانند سوپ مصرف کرد و هم این که آن را با مقداری آب ترکیب کرده و روی محل درگیر قرار داد.

۲. درمان‌ های پزشکی بیماری لیکن پلان
قرص‌های ضد خارش مانند قرص لوراتادین و قرص سیتریزین در درمان لیکن پلان موثر هستند. از قرص آنتی‌هیستامین نیز می‌توان برای کاهش خارش استفاده کرد. کورتیکواستروئیدهای خوراکی را نیز زمانی می‌توان مورد استفاده قرار داد که بیمار مدت زمان طولانی درگیر بیماری لیکن پلان بوده و زخم‌های دردناکی روی پوست وی پدید آمده است.

برای کاهش ضایعات پوستی حاصل از لیکن پلان نیز می‌توان رتینوئیک اسید را روی پوست قرار داده یا به‌صورت قرص استفاده کرد. از دیگر داروهای موثر در درمان لیکن پلان می‌توان به پماد تاکرولیموس موضعی، رتینوئیدهای خوراکی، سیکلوسپورین، هیدروکسی کلروکین و تالیدومید نیز اشاره کرد که برای مصرف آن‌ها حتما باید با پزشک مشورت نمائید.


پاسخ به دو سوال احتمالی


۱. آیا لیکن پلان خطرناک است؟
اهمیت درمان بیماری لیکن پلان در سه ناحیه اطراف ناخن، مخاط دهان و روی پوست سر بیشتر از سایر نقاط است؛ چراکه عوارض مربوط به آن ممکن بوده گاهی بدون علامت و تنها به شکل زخم‌های سطحی ظاهر شود. در این بین، ضایعات زخمی دهان از اهمیت بیشتری برخوردار هستند؛ زیرا ممکن است سرانجام به نوعی سرطان بیانجامد. به همین دلیل توصیه می‌شود افراد مبتلا به لیکن پلان دهانی، هر از چند گاهی به پزشک مراجعه کنند. نگرانی پزشکان از بابت ضایعات ایجادشده در پوست سر و ناخن نیز از آن جهت بوده که ضایعات ممکن است به آسیب دائمی ریشه موها و ناخن‌ها تبدیل شوند. به همین دلیل، بهتر است برای درمان جدی آن اقدام گردد.

معمولا سایر نقاط درگیر با درمان‌های موضعی درمان می‌شوند.

۲. بهترین پماد برای درمان چیست؟
نوع خفیف تا متوسط بیماری لیکن پلان را می‌توان با برخی پمادها و کرم‌های موضعی مانند فلوسینولون، کلوبتازول و تریامسینولون درمان کرد.


منبع: سایت ستاره